2008/01/11

Printze Txikia: 65 urte

Esos son los años que este libro, uno de los más publicados y traducidos del mundo, cumplirá en 2008, ya que apareció por primera vez publicado en 1943, auque algunos prefieren comenzar la cuenta desde su primera aparición como libro en edición francesa, de la mano de la editorial Gallimard, en 1946, dado que la primera, tres años anterior, había aparecido en Estados Unidos.
Es una obra llena de ternura y que se ha ganado, merecidamente, la categoría de clásico universal. El texto completo de El Principito en castellano puede leerse aquí.

Euskeraz ez ditu ezagutu argitalpen askorik. Lenenengoa 70ko hamarkadan atera zen, Salbador Garmendiak itzulia, baina ezagunena bigarrena izan zen, Iñaki Sipirik euskeratua, Txertoa argitaletxeak 1985ean argitara emana eta 1993an berrargitaratua. Ez zen izan, egia esateko, oso argitalpen ona, eta barruko aldean ez zen ardura handirik jarri: lerroak luze, tarteak estu... irakurtzeko nahiko deserosoa. Azken argitalpena Elkarlanean argitaletxeak ekarri zuen, Patxi Zubizarretak itzulpena eginda, 2001. urtean. Era bitara argitaratu zuen, azal bigunekoa eta azal gogorrekoa. Euskerazko testua oso-osorik irakur daiteke hemen.

Baina liburu hau hona ekartzearen arrazoi benetakoa beste bat izan da. Hain zuzen ere, nobela labur hau hainbat aldiz erabili izana haur literatura bezala, ume eta txikitxoei irakurtzeko. Ez da, ordea, Printze Txikia txikitxoentzako istorioa berez. Egia da bere protagonista ume bat dela, eta pertsonaiak erakusten dituen zintzotasun eta inozentzia oso biziak eta esanguratsuak direla nobela girotzeko. Baina ume honek ez du berebiziko abenturarik biziko liburuan zehar, elkarrizketak baizik. Beste pertsonaia batzuen ahotzak entzuten ditu, eta haiengandik bizitzari buruzko hausnarketa sakon eta abstrakto samarra egiten du Saint-Exúperyk. Ez dut uste, beraz, haurrak izan behar direnik liburu honen hartzaileak. Agian haur batek badu istorioari zerbait ateratzerik, baina ez dut uste benetan etekin nahikoa izango litzaiokeenik.
Printze Txikia helduentzako liburua da, haurtzaroa eta umetasuna ahaztuta dutenentzat, eta haurtzaroa eta umetasuna beraien baitan betirako gorde eta bizi dutenentzat. Horiek bai ulertuko dituzte, eta ondo disfrutatu ere bai, printzearen eta besteen arteko solasak, batzutan luzetxo eta metaforikoak.

Tiempo tendrán los niños, cuando ya sean jóvenes, de leer y disfrutar el verdadero sentido de El Principito, sin necesidad de confundirles a edades demasiado tempranas con disquisiciones filosófico-metafóricas sobre qué es lo importante en la vida, o la vanalidad de lo material en el mundo, que es de lo que va esta historia para adultos que no quieren dejar de ser parte del niño o la niña que fueron (como debe ser).

No hay comentarios: